7 ची विभाज्यतेची कसोटी | Divisibility Rule of 7 in Marathi

Divisibility Rule of 7 in Marathi :- गणितात विभाज्यतेच्या कसोट्या (Divisibility Rules) या अतिशय उपयुक्त असतात, विशेषतः जेव्हा मोठ्या संख्यांवर कार्य करायचं असतं.
7 ची कसोटी थोडी अवघड वाटू शकते, पण जर आपण Seed Number (बिजांक संख्या) या संकल्पनेचा आधार घेतला, तर ही प्रक्रियाही खूप सोपी होऊ शकते.
या लेखात आपण 7 ने भाग जातो का हे तपासण्यासाठी तीन प्रभावी आणि वेगवेगळ्या पद्धती पाहणार आहोत — सोप्या स्टेप्ससह उदाहरणांसहित!

Must Read : Seed Number म्हणजे काय?
तुम्हाला 7 ची कसोटी समजून घ्यायची असेल, तर Seed Number ही संकल्पना आधी स्पष्ट असावी — ती समजल्यास विभाज्यता तपासणे अधिक सुलभ होते.

7 ची विभाज्यतेची कसोटी | Divisibility Rule of 7 in Marathi

Method I – वजा करण्याची पद्धत :

दिलेल्या संख्येतील एककस्थानी संख्येला 2 ने गुणा करा आणि तो गुणाकार उरलेल्या संख्येतून वजा करा. नवीन आलेल्या संख्येला जर 7 ने भाग जात असेल, तर दिलेल्या संख्येलाही 7 ने भाग जातो.

• उदाहरण 1 : 19677
  • Step 1 : 196|7 → 196 – (7 × 2) = 182
  • Step 2 : 18|2 → 18 – (2 × 2) = 14
  • 14 ला 7 ने भाग जातो → म्हणून 19677 ला देखील 7 ने भाग जातो.
• उदाहरण 2 : 31976
  • Step 1 : 3197|6 → 3197 – (6 × 2) = 3185
  • Step 2 : 318|5 → 318 – (5 × 2) = 308
  • Step 3 : 30|8 → 30 – (8 × 2) = 14
  • 14 ला 7 ने भाग जातो → म्हणून 31976 ला देखील 7 ने भाग जातो.

Method II – बेरीज करून तपासणे :

दिलेल्या संख्येतील एककस्थानी संख्येला 5 ने गुणा करा आणि तो गुणाकार उरलेल्या संख्येत मिळवावा. नवीन आलेल्या संख्येला जर 7 ने भाग जात असेल, तर दिलेल्या संख्येलाही 7 ने भाग जातो.

• उदाहरण : 19677
  • Step 1: 196|7 → 196 + (7 × 5) = 231
  • Step 2: 23|1 → 23 + (1 × 5) = 28
  • 28 ला 7 ने भाग जातो → म्हणून 19677 ला देखील 7 ने भाग जातो.
• उदाहरण 2 : 31976
  • Step 1 : 3197|6 → 3197 + (6 × 5) = 3227
  • Step 2 : 322|7 → 322 + (7 × 5) = 357
  • Step 3 : 35|7 → 35 + (7 × 5) = 70
  • 70 ला 7 ने भाग जातो → म्हणून 31976 ला देखील 7 ने भाग जातो.

Method III – 6 च्या पटीत आलेली पुनरावृत्ती संख्यांची पद्धत:

जर एखादी संख्या अशी असेल की तिचे सर्व अंक एकाच पद्धतीने 6 च्या पटीत (जसे: 111111, 222222…) आहेत, तर त्या संख्येला 7 ने भाग जातो.

• उदाहरण :
  • 111111 → 111111 ÷ 7 = 15873
  • 222222 → 222222 ÷ 7 = 31746
  • 333333 → 333333 ÷ 7 = 47619
  • 444444 → 444444 ÷ 7 = 63492
  • 555555 → 555555 ÷ 7 = 79365
  • या सर्व संख्यांना 7 ने भाग जातो.

Method IV –

जर दिलेल्या संखेच्या शेवटच्या तीन अंकांनी तयार झालेल्या संख्येतून पहिल्या तीन अंकांची संख्या वजा करून येणाऱ्या वजाबाकी च्या उत्तराला जर 7 ने भाग जात असेल तर त्या पूर्ण संख्येला 7 ने पूर्ण भाग जातो.

• उदाहरण 1 : 483217
  • शेवटचे 3 अंक = 217
  • सुरुवातीचे 3 अंक = 483
  • वजाबाकी = 217 – 483 = –266
  • आता –266 ला 7 ने भाग जातो का?
  • 266 ÷ 7 = 38 (पूर्ण भाग गेला)
  • म्हणून, 483217 ला 7 ने भाग जातो.
• उदाहरण 2 : 123456
  • शेवटचे 3 अंक = 456
  • सुरुवातीचे 3 अंक = 123
  • वजाबाकी = 456 – 123 = 333
  • 333 ÷ 7 = 47.57… (पूर्ण भाग जात नाही)
  • म्हणून, 123456 ला 7 ने भाग जात नाही.

गणितिगुरुला टेलीग्रामवर फॉलो करा