Seed Number in Marathi :- गणितात काही संकल्पना अशा असतात ज्या अभ्यासकांना कठीण वाटतात, पण योग्य पद्धतीने समजावून घेतल्यास त्या खूप सोप्या आणि उपयुक्त ठरतात. Seed Number ही अशीच एक मनोरंजक आणि उपयुक्त संकल्पना आहे, जर तुम्ही एखाद्या संख्येला मूळ संख्येने भाग जातो का हे तपासत असाल, तर पारंपरिक पद्धतीने भागाकार करावा लागतो – पण ते वेळखाऊ असू शकते. Seed Number वापरल्याने तुम्ही काही विशिष्ट नियम आणि गुणाकारांची मदत घेऊन ते पटापट करू शकता.
Seed Number ही संकल्पना मूळ संख्येची (Prime Number) कसोटी तयार करण्यासाठी किंवा दिलेल्या संख्येला ती मूळ संख्येने भाग जाते का, हे जलद आणि सोप्या पद्धतीने तपासण्यासाठी वापरली जाते.ही संकल्पना प्रामुख्याने दोन प्रकारांत विभागली जाते:
- Positive Seed Number
- Negative Seed Number
या लेखात आपण या दोन्ही Seed Numbers म्हणजे काय, त्यांचे उदाहरणे, वापर आणि गणना कशी करावी हे समजून घेणार आहोत.
बिजांक संख्या म्हणजे काय? | Seed Number in Marathi
दिलेल्या संख्याला जर मूळ संख्येने भाग जातो की नाही हे तपासण्यासाठी Seed Number वापरतात. ही पद्धत विशेषतः 13, 17, 19 अशा 5 ने शेवट न होणाऱ्या विषम मूळ संख्यांसाठी उपयोगी ठरते.
Seed Number चा वापर करून, आपण जलदपणे ठरवू शकतो की कोणतीही संख्या त्या मूळ संख्येने विभाजित होते का. यासाठी दोन प्रकारचे Seed Numbers असतात:
Positive Seed Number म्हणजे काय?
जेव्हा आपण मूळ संख्येला अशा संख्येने गुणतो की त्याचा गुणाकार 9 ने समाप्त होतो (unit digit = 9), आणि त्यात 1 अधिक केल्यास मिळणारी दशकस्थानी संख्या ही त्या मूळ संख्येची Positive Seed Number असते.
उदाहरण:
- 13 चा Positive Seed Number
- 13 × 3 = 39
- Unit digit = 9
- दशकस्थानी = 3 → 3 + 1 = 4
- म्हणून Positive Seed Number = 4
Negative Seed Number म्हणजे काय?
जेव्हा आपण मूळ संख्येला अशा संख्येने गुणतो की त्याचा गुणाकार 1 ने समाप्त होतो (unit digit = 1), आणि त्यातील दशकस्थानीची संख्या ही त्या संख्येचा Negative Seed Number असतो.
उदाहरण:
- 13 चा Negative Seed Number
- 13 × 7 = 91
- Unit digit = 1
- दशकस्थानी = 9
- म्हणून Negative Seed Number = 9
Seed Number Sum म्हणजे काय?
Seed Number Sum म्हणजे:
Positive Seed Number + Negative Seed Number = मूळ संख्या (Prime Number)
ही एक वैशिष्ट्यपूर्ण रचना आहे जी फक्त विशिष्ट मूळ संख्यांसाठी लागू होते, ज्या 5 ने शेवट होत नाहीत आणि विषम (odd) असतात.
उदाहरण:
- 13 साठी:
- Positive Seed Number = 4
13 × 3 = 39 → एककस्थानी 9 → 3 + 1 = 4 - Negative Seed Number = 9
13 × 7 = 91 → एककस्थानी 1 → दशकस्थानी 9 - Seed Number Sum = 4 + 9 = 13
- Positive Seed Number = 4
Seed Number चे काही उदाहरणे:
| मूळ संख्या | Positive Seed Number | Negative Seed Number | गुणाकार – 9 | गुणाकार – 1 |
|---|---|---|---|---|
| 3 | 1 | 2 | 3 × 3 = 09 | 3 × 7 = 21 |
| 7 | 5 | 2 | 7 × 7 = 49 | 7 × 3 = 21 |
| 9 | 1 | 8 | 9 × 1 = 09 | 9 × 9 = 81 |
| 11 | 10 | 1 | 11 × 9 = 99 | 11 × 1 = 11 |
| 13 | 4 | 9 | 13 × 3 = 39 | 13 × 7 = 91 |
| 17 | 12 | 5 | 17 × 7 = 119 | 17 × 3 = 51 |
| 19 | 2 | 17 | 19 × 1 = 19 | 19 × 9 = 171 |
| 23 | 7 | 16 | 23 × 3 = 69 | 23 × 7 = 161 |
निष्कर्ष:
Seed Number ही एक मजेशीर आणि उपयुक्त गणितीय संकल्पना आहे, जी दिलेल्या संख्येला भाग जातो का हे तपासण्याची प्रक्रिया अधिक वेगवान आणि सोपी करते.
ही पद्धत विशेषतः प्राथमिक (Prime) संख्यांसाठी उपयुक्त असून, सराव व योग्य समज घेतल्यास स्पर्धा परीक्षांमध्ये जलद व अचूक उत्तरं मिळवण्यास मदत करते.
GanitiGuru कडून आणखी अशा रंजक व सोप्या गणिती ट्रिक्स जाणून घेण्यासाठी आमचे पेज फॉलो करा!
गणितिगुरुला टेलीग्रामवर फॉलो करा
